Jamie Vardy tiến hoá sẽ khiến Liverpool hoảng hốt

Khả năng luồn sâu phía sau hàng phòng ngự và chơi tốt vai của cầu thủ chơi cao nhất ở tiền đạo này là thứ không thể thiếu trong kế hoạch thi đấu của những đời HLV nắm Leicester. Có thể cho đến ngày Vardy treo giày, những phẩm chất này vẫn sẽ là bản sắc của anh cùng Bầy Cáo.

Theo thời gian, những hàng phòng ngự ở Premier League đã cố gắng vô hiệu hóa Vardy bằng cách chơi lùi sâu, tăng cường thêm người để thu hẹp không gian sở trường của tiền đạo này. Biện pháp đó cũng đã đạt được thành công ở mức độ khác nhau.

Tuy nhiên, khi đối mặt với những đội bóng trong Big Six – những đối thủ có lối chơi lấn lướt, tấn công buộc Leicester phải dùng vũ khí phản công thì Vardy lại trở thành một hiểm hoạ khôn lường, cụ thể bằng những bàn thắng vào lưới những đại gia này.

Một số HLV của Leicester, chẳng hạn như Claude Puel trước đây, có thể đã cố gắng giảm bớt sự phụ thuộc vào tiền đạo sắc bén này. Song, HLV hiện tại Brendan Rodgers lại rất coi trọng vai trò của Vardy. Nó có thể là một giai điệu cũ, nhưng lại là thứ âm nhạc ngọt ngào hợp tai của Rodgers.

Dù đã ở tuổi 33, nhưng Vardy vẫn đang có phong độ tiến bộ từng mùa. Đây là cầu thủ lớn tuổi nhất trong lịch sử Premier League giành được danh hiệu Chiếc Giày Vàng của giải đấu. Song, giá trị của anh không phải chỉ ở việc săn bàn mà trong thời gian gần đây, Vardy đã có những thay đổi đáng chú ý về vai trò trên sân, thứ đem lại sự khởi đầu tốt nhất của Leicester tại Premier League.

Vardy vẫn là mũi đe doạ như thường lệ, vẫn đang tìm cách di chuyển vào sâu phía sau hàng thủ đối phương để tìm những khoảng trống và tận dụng. Mùa này, anh đã chơi lùi sâu hơn, tăng cường khả năng liên kết với các cầu thủ khác, kéo giãn hàng hậu vệ của đối phương để tạo khoảng trống cho đồng đội tận dụng.

Harvey Barnes, Dennis Praet và Cengiz Under là những người được hưởng lợi chính từ lối chơi mới của Vardy. Giá trị của anh như một cầu thủ liên kết đã thể hiện rõ ràng nhất trong 12 phút đầu tiên ở trận đấu với Leeds United, khi anh tạo ra 4 cơ hội cho đồng đội, và một trong số đó đã được Barnes chuyển đổi thành bàn thắng. Ở trận này, Vardy kiến tạo 2 bàn và ghi 1 bàn, tạo nên chiến thắng 4-1.

Trong khi Vardy vừa đóng vai trò tiền đạo ghi bàn, lại vừa thủ vai liên kết và kiến tạo, hàng công của Leicester đã trở nên khó ngăn chặn hơn. Để ngăn chặn sự thâm nhập của Vardy, các đối thủ đã sử dụng hàng phòng ngự lùi sâu, nhưng bây giờ, họ không chỉ phải lo lắng về Vardy mà còn cả với James Maddison nữa.

Ngay cả khi Maddison vắng mặt vì chấn thương, việc Vardy chơi thấp hơn thường lệ lại tạo cơ hội để liên kết với những mũi tấn công khác như Youri Tielemans hay Barnes. Ngôi sao vùng Yorkshire này vẫn có trung bình 24 lần chạm bóng trong mỗi 90 phút – không khác biệt đáng kể với thông số thông thường là từ 23 đến 28 – nhưng vị trí chạm bóng đã có thay đổi.

Hãy xem biểu đồ dưới đây minh hoạ số lần chạm bóng của Vardy trong 90 phút trên sân và sự khác biệt sau đó về số lần chạm bóng giữa mùa giải trước và mùa giải này để thấy sự thay đổi đó. Vardy chạm bóng ít hơn trong vòng 16m50 nhưng tăng cường số lần chạm bóng ở khu vực giữa sân trong mỗi 90 phút.  

Để hiểu rõ hơn về những thay của Vardy theo thời gian, chúng ta có thể chuyển sang Smarterscout, một trang web cung cấp số liệu phân tích chi tiết về cầu thủ trên toàn thế giới, tạo ra điểm số từ 0-99 trong nhiều số liệu khác nhau, được cung cấp bởi dữ liệu thực và phân tích nâng cao.

Các con số ở đây liên quan đến tần suất Vardy thực hiện một hành động nhất định ở những vai trò khác nhau trong các mùa giải khác nhau cho dù vẫn đá ở vị trí tiền đạo. Thông số trên cùng thể hiện sự thay đổi ở vai trò Vardy-tiền đạo. Thông số dưới cùng thể hiện sự thay đổi của Vardy-lùi sâu. Riêng danh mục tắc bóng, phạm lỗi, cản phá và kèm đối phương thể hiện khối lượng hành động của Vardy khi Leicester bị mất bóng.

Có một số khác biệt đáng chú ý của Vardy mùa này so với những mùa trước đó. Ngay từ đầu, số lượng cú sút của anh đã giảm đáng kể, cho thấy tỷ lệ các cú chạm bóng của Vardy hiện tại đã giảm xuống đáng kể. Tương tự, số lần anh nhận bóng trong vòng 16m50 cũng ít hơn.    

Số lần sút của Vardy thay đổi theo hướng giảm có thể nhìn qua biểu đồ sau. Bỏ qua các tình huống sút phạt đền, Vardy chỉ có 10 cú cút trong 7 lần ra sân ở mùa này. Theo thước đo “mỗi 90 phút”, dây là tỉ lệ thấp nhất của anh kể từ mùa 2015/16, tuy nhiên, ở mùa 2020/21, tỉ lệ xG (bàn thắng kỳ vọng) ở mỗi cú sút lại tăng lên rõ rệt.

Do đó, mặc dù chỉ sút 10 lần trong mùa giải này, Vardy đã có tỉ lệ 0,48 bàn thắng/mỗi 90 phút hay cứ cứ 1,6 cú sút là có 1 bàn thắng. Tỉ lệ xG/lần sút của Vardy mùa này là 0,26, cao nhất so với tỉ lệ 0,19 ở mùa 2016/17 hay 0,18 ở mùa trước.

Một thông số vẫn nhất quán là xu hướng của Vardy khi cầm bóng và rê bóng qua các đối thủ. Smarterscout đánh giá Vardy ở thang điểm 60 tại mùa này, cao hơn hẳn 2 mùa trước (lần lượt là 57 và 58 điểm).

Có lẽ sự thay đổi thú vị nhất trong phong cách thi đấu của Vardy khả năng chuyền bóng. Mùa giải này, số đường chuyền mang tính liên kết của anh đã tăng lên mốc 73 điểm trong thang 99 điểm, trong khi số đường chuyền đưa bóng lên của anh (chỉ tính những đường chuyền lên có khoảng cách 10m trở lên) đã giảm xuống mốc 16 điểm, mức thấp nhất có kể từ mùa 2016/17.

Vardy cũng hoạt động tích cực hơn khi mất bóng, phạm lỗi nhiều hơn và cố gắng xử lý những hành động phòng ngự nhiều hơn so với các mùa giải trước, do sự thay đổi trong vai trò phòng ngự của anh. Điều này được chính Vardy xác nhận sau trận đấu với Man City hồi tháng 9 rằng anh đã đá lùi xuống để khống chế tiền vệ Rodri của Man City nhằm hạn chế khả năng tấn công. Nhờ đó, Leicester đã thắng sốc với tỉ số 5-2.

Mặc dù đó là một kế hoạch thi đấu đã được thiết lập rõ ràng nhưng HLV Rodgers vẫn cho rằng sự thay đổi này là dựa vào kinh nghiệm và tự tiến hoá của Vardy. Rodgers nói: “Tôi nghĩ Jamie đang trưởng thành ở mức độ khác. Tôi muốn cậu ta tham gia vào nhiều hơn ở giai đoạn xây dựng các đợt tấn công song tôi cũng hiểu rõ điểm mạnh của cậu ta để tận dụng nó.

Nhìn lại trận thắng Leeds 4-1, chúng ta sẽ thấy nhiều khoảng trống nhưng không chỉ có mỗi Jamie thâm nhập và luồn sâu vào đó mà còn có Harvey, Youri Tielemans hay đôi khi là Dennis Praet. Khi James Maddison vào sân, cậu ta cũng làm điều đó. Đây là sự linh hoạt trong cách Leicester tấn công.  Jamie sẽ luôn kéo giãn đội hình đối phương, khiến họ sợ hãi và bị hút về phía anh ta, do đó các khoảng trống xuất hiện.

Dù sao, hướng di chuyển chính của cậu ta vẫn là về phía khung thành chứ không phải là hai điểm phạt góc. Sự toàn diện của Jamie đang được hoàn thiện. Chính vì thế, Jamie Vardy càng trở nên nguy hiểm”.